LEEJ TXIV PUAS COB QHIA TAU COV ME NYUAM THIAB?
Ib nkawm niam txiv hluas ntsia nkawv tus me ntxhais uas
muaj 6 hli ncav mus muab ib qho khoom ua si nyob hauv
pem teb ze ntawm nws xub ntiag. Nqe tsam nws kuj txa
tau mus ze qhov khoom; nqe tsam nkawv kuj txa nws mus
kom deb qhov khoom. Qhov leej niam xav tau mas yog muab
qhov khoom txa los ze kom nws ncav cuag los sis muab
txais tes los txhawb tus me nyuam qab xib taws xwv nws
thiaj cuab tau zog ncav mus ntxiv. Leej txi mas xav cia nws
tus me ntxhais sim ua kheej. Qhov leej niam xam pom mas,
thaum nws nca tsis tau ces yuav ua rau nws chim thiab
nws xav tau kev pab. Qhov leej txiv xam pom mas, nws yuav
xyaum ua tau kheej yog cia nws mam sim ua, txawm nws
nca muab tsis tau zaum no los tsis ua li cas. Txoj hau kev
twg thiaj yog txoj zoo rau cov me nyuam? Txoj twg los yeej
zoo. Kev tshawb xyuas qhia tau rau peb tias cov me nyuam
yuav paub tab dua thaum lawv muaj kev cob qhia txawv los
ntawm leej niam thiab leej txi. Me nyuam yeej tsis ntxov siab
txog qhov nws niam thiab nws txiv tu nws. Qhov tseeb tiag
mas, cov me nyuam kawm tau tias ob tus neeg yeej muaj
cuab kav muab tau kev hlub tshua rau lawv. Thiab thaum
yeej muaj ntau yam uas leej niam thiab leej txiv tu lawv cov
me nyuam mos txawv los yeej muaj ntau yam zoo sib xws.
Ob tug niam tug txiv puav leej muaj cuab kav cob qhia thiab
tu kom nws loj hlob cus plaws tau.
Tus txiaj ntsim ntawm qhov muaj leej txiv tu nrog
Cov me nyuam uas muaj leej txi nrog cob qhia txaus nkaus
yeej loj hlob tau cus plaws tshaj cov uas leej txi cob qhia tsis
txaus. Lawv yeej muaj tswv yim los daws teeb meem zoo
dua thiab tsis tshua muaj tej kev ntxhov siab, txawj yoog,
tob taub txog qhov lwm tus xav, thiab txawj yoog tau nrog
lwm tus. Qhov leej txi nrog cob qhia txaus yuav ua rau tus
me nyuam muaj lub siab tus, txawj coj, thiab txawj mob siab
mus soj ntsuam thiab nyiam kawm.
Qhov ua kom leej txi tu ncua txoj kev tu
Txawm poj niam thiab txiv neej yeej muab cuab kav kawm
kom paub tu me nyuam tib yam nkaus los, cov niam yeej
yog tus xub tu me nyuam ntau tshaj. Kuj muaj ntau qhov
paus ntsis hais tias yog li cas thiaj zoo li no:
• Txiv neej tsis swm nrog cov me nyuam ntau li cov
niam .Hauv peb lub neej, cov niam thiab cov ntxhais yeej
xyaum tu me nyuam tas li xws li zov me nyuam, pab lwm
tus zov me nyuam, tu nws tej me nyuam. Cov me tub
thiab cov txiv neej hluas yeej tsis tshua kov tej hauj lwm
no. Vim li no, cov txiv neej thiaj tsis tshua kam zov los sis
tsis tshua txawj tu tej me nyuam.
• Txiv neej pheej tsis xav tias lawv muaj qhov txhob li cov
poj niam los kawm tu lawv cov me nyuam. Vim li ntawd,
lawv yuav tsis tshua nrhiav kev qhia los ntawm cov tub
txawg, tsev neeg, phooj ywg, thiab lwm qhov chaw kom
lawv txawj tu me nyuam.
• Thaum cov niam ua tus tu me nyuam xwb, lawv kuj txawj
tu thiab saib cov txiv li cov tsis tshua txawj. Thaum zoo
li no lawm, qhov tu me nyuam ces yeej hais tau tias leej
niam yog tus tu ntau dua, kawm tu ntau dua, tso siab tu
ntau dua, thiab ua tus muaj feem xyuam ntau dua los tu
tej me nyuam ntau zuj zus ntxiv. Thaum no ces cov txiv cia
li tsis tshua tu, tsis tshua kawm tu, thiab tsis tshua muaj
peev xwm los tu tau me nyuam lawm. Thaum pheej zoo
li no lawm ces, cov niam yog cov tu ntau tshaj, cov txi cia
li tsis zov tu tej me nyuam lawm, thiab cov me nyuam los
yuav tsis tau txais tej txiaj ntsim los ntawm ob tug niam
tug txiv lawm.
• Kev ua ib tsev neeg thiab kev noj kev haus muaj cuab
kav ua kom qhov muaj leej txi nrog tu no tu ncua. Nyob
li tej tsev uas muaj ib leej niam lawm xwb, tej tsev sib
nrauj los sis sib cais lawm ces, cov txiv yuav tsis nyob
nrog lawv cov me nyuam lawm. Txhua hom tsev neeg,
cov poj niam thiab cov txiv neej yeej ntsib txoj kev khwv
kom tsev neeg txaus noj txaus haus los sis mus ua hauj
lwm ces lawv yuav los nyob tu tej me nyuam tsis tau
raws li siab xav. Txoj kev khwv thiab txoj kev mus ua hauj
lwm haj yam ua rau cov txiv tsis muaj lub ciaj los nrog
tej me nyuam nyob li qhov lawv xav.
Qhov zoo tshaj rau tsev neeg
Txawm leej txi yuav muaj kev tu ncua los nrog tu lawv cov
me nyuam los, ob tug niam txiv txoj kev sib hlub yeej muaj
cuab kav los daws tau tej kev tu ncua no. Yeej muaj ntau
txoj hau kev uas cov niam thiab cov txiv muaj cuab kav los
sib pab tes dej num tu thiab txawj cob qhia tau lawv cov me
nyuam. Thaum koj xav txog koj tsev neeg, tej zaum koj yuav
xam txog qhov hais mus no:
Involved fathers learn by doing. Parenting skills are learned
on the job, and men may shy away or have less opportunity
for this hands-on experience. The earlier a father starts and
the more he does, the more comfortable and competent he
will feel. Most people feel pretty incompetent at first, but
for giving, loving and gentle parents, babies are very good
teachers.
• Cov txiv uas nrog tu me tub me nyuam yeej xeem ua
xeem kawm. Kev txawj tu me nyuam ces yeej kawm
tau los ntawm qhov raus tes ua, thiab tej zaum cov txiv
neej yuav tsis tshua muaj caij los mus xyaum tu li hais
no. Yog leej txi pib tu thaum ntxov thiab yog nws tu ntau
zuj zus ces nws yeej yuav tso siab thiab txawj tu tau. Tib
neeg feem coob yeej tsis tshua txawj thaum ntej, tiam
sis cov niam cov txiv uas muaj txoj kev hlub, kev tshua
thiab kev chawj, lawv yeej xyaum kom txawj los tu tau
lawv cov me nyuam.
• Muaj ntau txoj kev rau leej niam thiab leej txi los kawm
kom txawj cob qhia tau lawv cov me nyuam. Qhov cov
niam cov txiv cob qhia sib txawv thiab qhov cob qhia sib
xws ntawd yeej zoo rau cov me nyuam tag nrho. Nco
ntsoov tias yeej muaj ntau txoj hau kev zoo los tu cov me
nyuam thiab cov me nyuam los yuav tau txais txiaj ntsim
los ntawm ntau txoj hau kev tu me nyuam no. Yeej meem
cia kom muaj txoj kev hlub txawv li qhov koj tus txiv muaj
rau cov me nyuam.
• Txhua tus niam txiv yeej muaj txoj kev los tsim txoj kev
sib raug nrog tus me ab. Peb feem coob yeej xyaum
tau txawj los tu me nyuam thaum tsis muaj leej twg los
xauj ntsia peb “qhia kom ua” thaum peb zov me nyuam.
Muab tej lub caij rau ob tug niam txiv los zov tej me
nyuam ib leeg, tsuas sib qhia tu me nyuam me ntsis
xwb, thiab tso siab rau koj tus txij nkawm los xyaum tu li
koj xyaum thiab.
• Ceev ob tug niam txiv txoj kev sib hlub kom ruaj. Kev
tshawb xyuas pom tias txoj kev sib hlub ntawm ob
tug xwb thiaj pab tau leej txi los nrog cob qhia cov me nyuam
Ib nkawm niam txiv hluas ntsia nkawv tus me ntxhais uas
muaj 6 hli ncav mus muab ib qho khoom ua si nyob hauv
pem teb ze ntawm nws xub ntiag. Nqe tsam nws kuj txa
tau mus ze qhov khoom; nqe tsam nkawv kuj txa nws mus
kom deb qhov khoom. Qhov leej niam xav tau mas yog muab
qhov khoom txa los ze kom nws ncav cuag los sis muab
txais tes los txhawb tus me nyuam qab xib taws xwv nws
thiaj cuab tau zog ncav mus ntxiv. Leej txi mas xav cia nws
tus me ntxhais sim ua kheej. Qhov leej niam xam pom mas,
thaum nws nca tsis tau ces yuav ua rau nws chim thiab
nws xav tau kev pab. Qhov leej txiv xam pom mas, nws yuav
xyaum ua tau kheej yog cia nws mam sim ua, txawm nws
nca muab tsis tau zaum no los tsis ua li cas. Txoj hau kev
twg thiaj yog txoj zoo rau cov me nyuam? Txoj twg los yeej
zoo. Kev tshawb xyuas qhia tau rau peb tias cov me nyuam
yuav paub tab dua thaum lawv muaj kev cob qhia txawv los
ntawm leej niam thiab leej txi. Me nyuam yeej tsis ntxov siab
txog qhov nws niam thiab nws txiv tu nws. Qhov tseeb tiag
mas, cov me nyuam kawm tau tias ob tus neeg yeej muaj
cuab kav muab tau kev hlub tshua rau lawv. Thiab thaum
yeej muaj ntau yam uas leej niam thiab leej txiv tu lawv cov
me nyuam mos txawv los yeej muaj ntau yam zoo sib xws.
Ob tug niam tug txiv puav leej muaj cuab kav cob qhia thiab
tu kom nws loj hlob cus plaws tau.
Tus txiaj ntsim ntawm qhov muaj leej txiv tu nrog
Cov me nyuam uas muaj leej txi nrog cob qhia txaus nkaus
yeej loj hlob tau cus plaws tshaj cov uas leej txi cob qhia tsis
txaus. Lawv yeej muaj tswv yim los daws teeb meem zoo
dua thiab tsis tshua muaj tej kev ntxhov siab, txawj yoog,
tob taub txog qhov lwm tus xav, thiab txawj yoog tau nrog
lwm tus. Qhov leej txi nrog cob qhia txaus yuav ua rau tus
me nyuam muaj lub siab tus, txawj coj, thiab txawj mob siab
mus soj ntsuam thiab nyiam kawm.
Qhov ua kom leej txi tu ncua txoj kev tu
Txawm poj niam thiab txiv neej yeej muab cuab kav kawm
kom paub tu me nyuam tib yam nkaus los, cov niam yeej
yog tus xub tu me nyuam ntau tshaj. Kuj muaj ntau qhov
paus ntsis hais tias yog li cas thiaj zoo li no:
• Txiv neej tsis swm nrog cov me nyuam ntau li cov
niam .Hauv peb lub neej, cov niam thiab cov ntxhais yeej
xyaum tu me nyuam tas li xws li zov me nyuam, pab lwm
tus zov me nyuam, tu nws tej me nyuam. Cov me tub
thiab cov txiv neej hluas yeej tsis tshua kov tej hauj lwm
no. Vim li no, cov txiv neej thiaj tsis tshua kam zov los sis
tsis tshua txawj tu tej me nyuam.
• Txiv neej pheej tsis xav tias lawv muaj qhov txhob li cov
poj niam los kawm tu lawv cov me nyuam. Vim li ntawd,
lawv yuav tsis tshua nrhiav kev qhia los ntawm cov tub
txawg, tsev neeg, phooj ywg, thiab lwm qhov chaw kom
lawv txawj tu me nyuam.
• Thaum cov niam ua tus tu me nyuam xwb, lawv kuj txawj
tu thiab saib cov txiv li cov tsis tshua txawj. Thaum zoo
li no lawm, qhov tu me nyuam ces yeej hais tau tias leej
niam yog tus tu ntau dua, kawm tu ntau dua, tso siab tu
ntau dua, thiab ua tus muaj feem xyuam ntau dua los tu
tej me nyuam ntau zuj zus ntxiv. Thaum no ces cov txiv cia
li tsis tshua tu, tsis tshua kawm tu, thiab tsis tshua muaj
peev xwm los tu tau me nyuam lawm. Thaum pheej zoo
li no lawm ces, cov niam yog cov tu ntau tshaj, cov txi cia
li tsis zov tu tej me nyuam lawm, thiab cov me nyuam los
yuav tsis tau txais tej txiaj ntsim los ntawm ob tug niam
tug txiv lawm.
• Kev ua ib tsev neeg thiab kev noj kev haus muaj cuab
kav ua kom qhov muaj leej txi nrog tu no tu ncua. Nyob
li tej tsev uas muaj ib leej niam lawm xwb, tej tsev sib
nrauj los sis sib cais lawm ces, cov txiv yuav tsis nyob
nrog lawv cov me nyuam lawm. Txhua hom tsev neeg,
cov poj niam thiab cov txiv neej yeej ntsib txoj kev khwv
kom tsev neeg txaus noj txaus haus los sis mus ua hauj
lwm ces lawv yuav los nyob tu tej me nyuam tsis tau
raws li siab xav. Txoj kev khwv thiab txoj kev mus ua hauj
lwm haj yam ua rau cov txiv tsis muaj lub ciaj los nrog
tej me nyuam nyob li qhov lawv xav.
Qhov zoo tshaj rau tsev neeg
Txawm leej txi yuav muaj kev tu ncua los nrog tu lawv cov
me nyuam los, ob tug niam txiv txoj kev sib hlub yeej muaj
cuab kav los daws tau tej kev tu ncua no. Yeej muaj ntau
txoj hau kev uas cov niam thiab cov txiv muaj cuab kav los
sib pab tes dej num tu thiab txawj cob qhia tau lawv cov me
nyuam. Thaum koj xav txog koj tsev neeg, tej zaum koj yuav
xam txog qhov hais mus no:
Involved fathers learn by doing. Parenting skills are learned
on the job, and men may shy away or have less opportunity
for this hands-on experience. The earlier a father starts and
the more he does, the more comfortable and competent he
will feel. Most people feel pretty incompetent at first, but
for giving, loving and gentle parents, babies are very good
teachers.
• Cov txiv uas nrog tu me tub me nyuam yeej xeem ua
xeem kawm. Kev txawj tu me nyuam ces yeej kawm
tau los ntawm qhov raus tes ua, thiab tej zaum cov txiv
neej yuav tsis tshua muaj caij los mus xyaum tu li hais
no. Yog leej txi pib tu thaum ntxov thiab yog nws tu ntau
zuj zus ces nws yeej yuav tso siab thiab txawj tu tau. Tib
neeg feem coob yeej tsis tshua txawj thaum ntej, tiam
sis cov niam cov txiv uas muaj txoj kev hlub, kev tshua
thiab kev chawj, lawv yeej xyaum kom txawj los tu tau
lawv cov me nyuam.
• Muaj ntau txoj kev rau leej niam thiab leej txi los kawm
kom txawj cob qhia tau lawv cov me nyuam. Qhov cov
niam cov txiv cob qhia sib txawv thiab qhov cob qhia sib
xws ntawd yeej zoo rau cov me nyuam tag nrho. Nco
ntsoov tias yeej muaj ntau txoj hau kev zoo los tu cov me
nyuam thiab cov me nyuam los yuav tau txais txiaj ntsim
los ntawm ntau txoj hau kev tu me nyuam no. Yeej meem
cia kom muaj txoj kev hlub txawv li qhov koj tus txiv muaj
rau cov me nyuam.
• Txhua tus niam txiv yeej muaj txoj kev los tsim txoj kev
sib raug nrog tus me ab. Peb feem coob yeej xyaum
tau txawj los tu me nyuam thaum tsis muaj leej twg los
xauj ntsia peb “qhia kom ua” thaum peb zov me nyuam.
Muab tej lub caij rau ob tug niam txiv los zov tej me
nyuam ib leeg, tsuas sib qhia tu me nyuam me ntsis
xwb, thiab tso siab rau koj tus txij nkawm los xyaum tu li
koj xyaum thiab.
• Ceev ob tug niam txiv txoj kev sib hlub kom ruaj. Kev
tshawb xyuas pom tias txoj kev sib hlub ntawm ob
tug xwb thiaj pab tau leej txi los nrog cob qhia cov me nyuam