Paj Huam
Cov Paj huam no tsis yog kuv ua tus sau tsuas yog muab raws li hnov coj los tso xwb txawm yog leej twg ua tus teeb los thov zam txim vim rau qhov kuv xav muab khaws tseg cia rau peb tsoom hmoob tau kawm qhuab qhia lub neej xwb thov ua tsaug ntau.
Paj Huam
Hmoob tawg ua peb pab
Kuv thov ntos piav txog peb hmoob
uas raug poob faib ua peb pab
ntuj nram qab txoj kev xam khib
xya caum tsib hmoob poob teb chaws
tag sawv daws khiav ua tsheej npoj
vim tus coj tau khiav ya tawm
lub sij hawm uas hais los no
raws li nco hmoob ua peb sob
sib koom nyob xyaw mab xyaw nplog
yuav hais txog hmoob tawg pab ib
cuab tib ntsib muab nom daws tso
lawv pab no ua siab mus zeem
luag muab tseem mus nyob xeev khuam
neej kob huam nyob ua zej zog
tso tub rog zov txhua txoj kev
cov txiv tsev mas tshee ua npaws
raug luag ncaws quab yuam laij liaj
lawv tej nyiaj raug muab los faib
me os qaib raug nce se txhua
nyuj twm npua yug tsis tau siv
tej niam txiv raug kawm tas tus
niaj hnub mus kawm luag kev cai
cov tsis ntshai thiab paub tsis txog
niaj hnub nrog luag nqus ceg dev
nyob tsis ntev ntsib xau tshua leej
thaum paub meej khiav los tsos dim
luag rau txim ntes coj mus kaw
xau ko taw coj hlua xauv tes
quaj nrov les nyob tsev tsaus ntuj
tsis muaj txuj tswv yim tsis zoo
nyob ntsiag moo ploj lawm tas tiam
lub neej piam ts tsis muaj tus kho
lawv pab no neej tag du dais
rov los hais txog pab thib ob
sib sau nyob mus ua caub fab
sawv loj npab tuav riam tuav phom
sawv kwv nyom kev cai quab yuam
cov neeg ruam thiab cov neeg pluag
hawj zoov zuag sawv ua tus coj
sib tua loj nyob roob twv pov
ua tsev thov lub ntuj lub teb
cov nyob deb nyob ze ib yam
hmoob sib tham lub neej caub fab
noj nplooj hmab nplooj ntoos yug siav
sib pug khiav ncig roob quav txiaj
cov siab tiaj kuj tseem tshuav noob
cov feem coob pheej cam tias vwm
tsis ua ywm piav qhia cob tsib
luag thiaj qhib tig rov rhuav tshem
hmoob siab phem tsis pab txhawb nqa
tseem nyiag xa zais xov rau luag
peb thiaj tuaj tsis muaj chaw sua
sib yoog ua tsov tshaib tsov tsau
xya caum rau (76) sawv tuav teb chaws
hmoob sawv daws nyob txom nyem tshaj
noj toov laj muas thij qos ntoom
hmoob tseem foom kom caub fab tuag
hmoob kua muag los tsis tau txaus
cov neeg laus thiab cov me nyuam
noj qos thuam kem plab tuag tas
zoo nkaus nas mag yej mag ntxhiab
cov dev siab haj tseem hnyos hnyos
hmoob noj qos ntxuag pob caus ntoo
nto lub moo tis npe caub fab
sawv sib pab tuav hmoob txoj cai
ua kauv sai nyob nriam toj roob
peb tsoom hmoob tseem lauj ko taw
hmoob tsis ntshaw nrog luag muaj tug
hmoob los yug lub neej niam no
tsis sib kho ces tas lawm mog
ho hais txog cov pab thib peb
cov nyob deb paub hnov tsis tseeb
lawv sib txeeb khiav nkag dav hlau
thiaj ua rau yawg lis neej thoob
plam tes poob raug tsuj lov duav
muaj leej puav ntsia kuj xav luag
nkag tsuag tsuag dav hlau puv nkaus
neeg nkag txaus dav hlau pib nrov
hos lawv cov txeeb dav hlau tsis tau
rov nyo hau los nphob xwb xuav
nyhob hnub puav lub siab tsis hwm
ntaus kev tshwm sab laj tsheej pab
noj tsis qab pw los tsis sov
thiaj sau cov kwv tij txiv tub
sawv maub dub tuaj rau thaib teb
tuaj lawm deb txog ntua him hawj
rawg cov tawj yog cov tsib peeb
nrog lis teeb uas tuaj zov phom
tsa loo phom tua peb hmoob kiag
suab phom ntsiag neeg tuag pawg lug
hmoob sib pug tuav tev rov qab
muaj ib pab nqes rau dej tauv
rho nyiaj xauv ntiav nplog teg nkoj
nplog thiaj coj los dhau ib feem
kaj mam peem los txog thaib teb
thaib tuaj seb ua nplog liab vog
thaum tuaj txog lub nroog noom qhais
luag pib hais thiab xa ib sob
tawm mus nyob rau yeej naj phoos
hmoob nyob ntsoos npaum daum raug xub
muaj ib hnub Hmoob tus thawj coj
raug luag zoj kom tawm teb chaws
hmoob sawv daws sab lag tsis thoob
vaj nom hmoob nqua hu pej xeem
tag ib feem tuaj tau ib tiaj
nce sam thiaj tuav lub paj taub
hmoob nom saub tias nej nyob mog
kua muag nrog vim yuav ncaim mus
hmoob txhua tus quaj kua muag poob
vim vaj hmoob yuav ncaim txhua leej
lus hais meej sawv daws los tsev
nyob tsis ntev vaj hmoob tawm dhau
tshuav cov yau nrog pej xeem nyob
sib sau nyob tham kev tu siab
luag ho ntiab los nyob vib nais
tej tub ntxhais tau zoo sib ntsib
luag txawm pib qhib kev xam phaj
peb hmoob npaj mus luag teb chaws
tag sawv daws sib yaum ua npe
tag txheeb ze dab laug yawm yij
xam phaj txhij zoo siab txhua leej
txhua rab qeej muab saib dab muag
muaj ib kuag xam phaj tsis tau
vim cov yau hais txawv cov hlob
rov los nyob sib hais sib ntxub
tej niam tub sib ceg sib cav
txiv thiaj xav tias cia txiv yeem
maj mam peem mus sib pab thov
hos lawv cov uas phaj xam tau
muab niam yau xam phaj ua muam
tshuav cov ruam thaib cov neeg seem
uas tsis yeem tseem nyob ua kev
lawd muaj npe tias yuav tau mus
tag txhua tus sau khoom txhij zog
tsheb tuaj txog nres loo nram tiaj
niam tub thiaj nra lawm zom zaws
tag sawv daws tham sib qawg quaj
hmoov tsis muaj tsis nyob ua kev
luag hu npe ntob nkaus yus lub
niam txiv tub nkag loo tshob plab
pog tub nyab cov tes sib plhws
koj kuv nws yuav tau sib ncaim
siab xav nraim tias tag zaum no
txoj kev nco thaum twg mam ploj
nce txhij zoj tsheb txawm pib nrov
tsheb khiav loo suab quaj nrov les
lawd cov tes sib plhws taub hau
zaum no lau yuav ncaim tas tiam
quaj khaws khiam ntswg pov nplij nploj
ua siab loj yog txoj hmoo muaj
nej ho tuaj nrog peb nyob thiab
qhov khib siab cov tub cov ntxhais
ais yuav pais siv nyiaj daus las
siab khis ras mob npaum mob rwj
cia sib nwj sib kov sib hnia
peb sawv ntsia kua muag kuj poob
peb cov hmoob ncaim siab dua rhe
nyob ua ke tseem tsis tau txaus
tseem sib ntauss sib cog sib rhuav
luag tso plhuav tsheb khiav yeev tawm
txog tim dawm rab btah tsuam tob
kav hmoob nyobq txawn qhib tsa hlo
lawm tag nrho dhau plaws tsuam tob
peb cov nyob rov nphob rwb rus
rov los mus nyias vaj nyias tsev
tej chaw lev nqha nroj nqha nrig
me ntsuj plig los lawm du dais
ho los hais cov uas dhau lawm
lub sij hawm mus txog koos thej
niam tub nej zoo siab twj ywm
nyob puv txawm hnub nce dav hlau
tej me yau tsis paub dab tsis
qe muag nti tsaug zog txaus nkaus
hos tej laus tsa muag nuam yaj
hiav txwv daj ti nkaus ntuj kawg
me txiv yawg mam poob siab nthav
mam rov xav ntsuab xwm cov lus
tias tham mus mus npaum nyuj plaub
txoj caij saub caij dawm caij nqov
tsuas tau rov npaum li nyuj kub
me plhu dub mam rov sib hais
hiav txwv cais ces mus tag tiam
tub tseg niam nyob ua ntsuag ciaj
mus tau nyiaj kuj xa los pub
tej niam tub txoj kev sib hmov
tsuas yog hnov hau daim kab xev
mus lawm ntev mam ploj zuj zus
thaum lawm mus txog luag teb chaws
lawv sawv daws so tsis tau dhuav
niam txiv qhuav coj tsheb cub nkaus
tos loj laus luag muab nwj txhua
ib vuag dua txog ntua luag tsev
me txaj lev tuab zooj du dais
ncauj tsis hais siab xav twj ywm
tias maum twj yuav xyaw maum nyuj
neej tshav ntuj ces yog li no
tsis ras nco qhuas qab qhuas tsau
twb yog xau los lawv tsis paub
niaj hnub haub qhov noj hnov haus
xyov thaum xaus ntuj tshav qhov twg
ncauj cuag ntswg los hais tsis tau
lam nyob dhau los txog tav nov
raws li hnov lawv pib txom nyem
raug luag cem tias hmoob vum loj
mus raws noj raws haus noj dawb
puav caj tsawb lub neej dai taw
peb txhob ntshaw mog lawv cov nyug
ho los zuag txog peb cov nyob
txoj kev txob muaj hnyav zuj zus
lam sib pus nyob raws keeb kwm
saub ntuab xwm tau hais tseg tias
kom peb nyias qee nyias lub siab
xyoo ib txhiab ib cuaj cuaj tsib
ntuj yuav pib kub hnyiab cig loj
nce pem toj hwm keeb hwm kwm
neej hmoob mam li yuav tshwm no mog hmoob.
Zaj 2 : Paj Huam Kev Txom Nyem
Kuv yuav hais ib zag paj huam
yog hais tshuam hmoob kev txom nyem
raug luag lem thaum xya caum ib
peb hmoob ntsib txhua pab txhua pawg
thaum hmoob tawg nyob rau phuv npiab
nyab laj liab thiab cov pub thawj
tuaj sawb lawj caum peb cov hmoob
caum qab roob ncig rau qab ha
cuab phom ncha cuag li qaib nroo
yog thaum xyoo ib cuaj xya rau
nom hmoob tau khiav tawm teb chaws
hmoob sawv daws tuag ntau vim luag
txoj kev tuag muaj xeeb zuj zus
nom hmoob pus cov ntse tawm dhau
cov ruam tau taug zawm pob qa
tuag pob txha puv toj pus pes
dej naj ces thiaj hav naj phuv
Hmoob tuag puv pob txha dawb vog
cov mus nrog cov nplog liab nyob
txog kev txob mas muaj tas li
tsaus ntuj nti nyob sib qawg quaj
xya caum cuaj hmoob nyob phuv npiab
cov ntseeg siab tuav lub npe hmoob
noj nplooj xyoob los yus txoj sia
muaj ib txhia poj niam tuag lawm
tso txij nkawm nyob ua ntsuag os
neeg noj qos haj tseem sib pab
noj nplooj hmab nplooj ntoos yug siav
tsis tawm khiav tseem tuav thooj av
vim tseem xav kom hmoob muaj tug
thiaj sib pug khiav tawm teb chaws
hmoob sawv daws tuag taug kev rhuav
raug luag kuav luag cuab luag ntaus
cov neeg laus tuag tshaib feem ntau
haj tseem tau hla dej fiv xyab
yuav rov qab los rov tsis taus
cov me yau tuag siav tsis pom
muab yeeb lom cheem lub suab quaj
sib yaum quaj hla dhau dej
cov ua ntej los nyob vib nais
sawv daws txais los nyob ua ke
tag loj me yeej hlub sib luag
tus raug tuag hav zoov hav tsuag
niam txiv pluag tso tsis tau plig
thov pab tig peb hmoob sib pab
daws kauj vab txhua tub txhua ntxhais
nyob vib nais tsis tau ntau hnub
txawm siv rub koj pawg kuv cov
los pw sov nyob noj pw rog
nco tsis txog txoj kev txom nyem
pib ua phem rub pab rub pawg
kom sib tawg tsis thooj ntiaj teb
raws kuv sab mas tsis tsim nyog
peb sib tog rau koj rau kuv
ua siab huv los tuav npe hmoob
kom yeej hmoob rau ntiaj teb mog hmoob
Zaj 3: Paj Huam Hmoob Poob Rau Tuam Tshoj
Thaum ib txheeb xya pua cuaj caum
lub caij thaum peb poob tuam tshoj
sib pug coj los rau roob yiag
cov muaj nyiaj thiab muaj fwj chim
khiav los dim ntau pab ntau pawg
yog txheej yawg thiab cov yawg koob
cov raug poob rau suav daj tes
rau luag zes ua dev ua npua
ua txhij txhua txoj kev tsim txom
hmoob noob nom tau khiav tawm dhau
hmoob feem ntau tau poob tuam tshoj
suav daj coj tuaj chob tsheej tshais
tej tub ntxhais luag coj mus nce
hmoob lub npe raug hu ua miv
tej niam txiv ib leeg nyob qho
kev sib nco muaj tsis paub xaus
tej pog laus luag yuav tuav txhuv
nyob mus puv tsob tsib teb chaw
hmoob sawv daws thiaj hloov ris tsho
tej laus nco khaws ua puav pheej
txheej dhau txheej khaws ua paj huam
yog tus ruam tias tsis zoo mloog
haj tseem toog nws pob ntseg thiab
tus muaj siab ces kua muag nrog
vim hais txog txoj kev luag tsim
cov khiavdim mas tuav plig rawv
tuav tes rawv nce roob tuag no
ntuj tag hmo haj tseem maub khiav
thiaj muab piav qhia rau peb hmoob
yog xav thoob rov los sib phim
cov khiav dim mas tsawg kawg thiab
hla dej iab kuj tuag lawm ntau
tej me yau niam txiv tuag tas
tsis xeev ras tias niam tuag lawm
haj pheej khawm leej niam lub mis
ua tsuj tsis mus thws mis noj
haj pheej zov hais tias tsaug zog
muab xav txog tu siab ua luaj
ntshe yuav quaj nrog tej me yau
leej twg tau ntsib txoj kev no
cev tes so luag kua muag thiab
qhov tseem ntsiab yog kev sib hlub
ntuj thaum ub hmoob tsis txawj coj
nyob tuam tshoj kuj xwm niam no
yuav tau kho txoj kev tsim txiaj
cov muaj nyiaj ho pab cov pluag
nyob sib puag sib saib sib xyuas
tsis txhob qhuas thiab tsis txhob ntxub
maj mam rub kom sawv sib luag
thjaj raws cuag luag lwv hais thiab mog hmoob
Zaj 4: Paj Huam Hmoob Khiav Tawg Rog
Tim kaum tsib yog hnub hmoob khiav
peb muab piav yog lub tsib hlis
hmoob tawg nthis hli xiab nqig loo
thaum lub xyoo ib cuaj xya tsib
hmoob txawm pib khiav tawm teb chaws
hmoob sawv daws piav txoj kev chim
cov khiav dim ib leeg nyob qho
ua chaw nco mus tag ib sim
cov khiav dim mus nyob luag qhuas
cov seem tuag quaj pos muag nti
yam dab tsi los yeej noj txhua
txiv qos npua tim roob muaj nqhis
cov no tsis zoo noj yug siav
los tseem nrhiav npaum nyiab thiab kub
niam txiv tub nrhiav tsis txaus noj
thiaj tau ploj raws tej yas kev
hais txog tsev yeej tsis muaj li
tsau ntuj nti tsis pom qab mus
thiab sib pus nyob raws hav zoov
txoj hmoo koom tsis tag tag ib cuab
thiaj tau muab tso rau tom qab
kev sib pab tseem tshuav ntau kawg
sawv daws khaws cia kom txhob ploj
mus ua noj los kom nco ntsoov
thiaj tau hloov kom xeeb ntxwv paub
sib cog paub txhua leej txhua tus
thiaj li mus rau lwm teb chaw
tag sawv daws ua tsaug ib yam
tsis xav tham tsam kua muag poob
tus xav thoob yeej tsis tas hais
leej twg hais los yeej ib yam tiag lawv.
Zaj 5: Paj Huam Hmoob Kev Tsis Sib Haum Xeeb
Sob me no ces yog paj huam
hais cuam tshuam kev tsis haum xeeb
thiaj muab teeb hais qhia rau nej
yav thaum ntej yog lauj kiab toom
hmoob thiaj phoom sib coj sib hwm
khiav los tshwm rau nrooj looj hej
khiav ua ntej ces yog pab no
raws kuv nco nom lauj xub ua
hmoob sib sua nyob tsheej ua zos
lauj sawv los ua hmoob tus coj
qhia ua noj thiab qhia ua haus
txog thaum xaus kiab toom liam txwv
sib lwv twv sawv ua tus coj
zos pem toj thiab zos nram hav
tsis nco xav yawm yij dab laug
sawv sib nkaug thiab sawv sib nyom]
nthos riam phom thiab sawv sib nyas
tsis nco ras tias yog yus hmoob
pab twg coob pab ntawv ua txiv
lub keeb chiv yog vim qhov nov
tub npis cov khiav cuag mab dawb
kwv phom tshawb nrhiav cov xeem lauj
tsiab peb caug ib cuaj plaub tsib
tub npis qhib tua lauj faiv ntaj
lawd yeej npaj sib nyas rhwv rhuav
faiv ntaj tuav raws lbu npe nom
nrhiav tsis pom cov xeem lis lawm
faiv ntaj tawm mus cuag tsob tsib
npaj los qhib tua cov xeem lis
pab tuag nthis tom cov phom luv
yawg tuam thuv zoo siab twj ywm
tau hauj lwm raws li siab nyiam
hmoob neej piam ces yog zaum no
nws rho hlo phom pawb ua ntej
phom tom ntej hmoob rov tua hmoob
phaum tu noob cov ntse tuag tas
tsis xeev ras tseem ua txuas ntxiv
tub tua txiv kom nus tua muam
tau ua luam qhov nyiaj qhov kub
hmoob sib ntxub txhua pab txhua pawg
thiaj li tawg rub ua ob pab
ua tub sab sib nyas sib nplua
thiaj li ua rau sib tawg loj
nplua nyiaj choj xuas nees mua thauj
cov xeem lauj tu siab lawm tiag
cov muaj nyiag mas tshee ua npaws
lawv sib raws sib ntaus sib tua
kwv tij qhua ib leeg tuaj tog
sawv ua rog los txog hnub no
sawv ua rog los txog hnub no
raws li nco yog vim qhov nov
tub npis cov nqua hu cov hlua
yuav chiv peev txhim kho noj hmoob
yauv yog coob thiaj txhawb nqa tau
peb cov yau tuaj yeem txhua fab
neej poob qab los txog tav no
yog tsis kho tseem tos leej twg
yam lub lwg yuav poob ntxaum av
rawv kuv xav peb txhob khaws xyeem
yuav tau peem xyaum nrog luag khwv
tej xeeb ntxwv thiaj tsis raug quaj
thiaj yuav muaj lub chaw cob cuab
thiaj tsis muab twv pov muag noj
thiaj yuav coj peb hmoob lub npe
nyob ua ke nrog luag lwm haiv
hmoob tau ntxaiv muaj yam los siv
yog muab piv rau luag lwm haiv
hmoob tau ntxaiv tsis muaj yam phim
keeb lwj chim peb hmoob tsis khaws
hmoob sawv daws mua huas luag cov
nqa los kov qhuas qab qhuas tsau
xav tsis tau thiaj tsis nco ras
vim li cas luag thiaj tsis ruam
hmoob kaub huam tsis paub tu siab
luag hoj ntsiab cia yus noj plhaub
twb tsis paub mus nrog luag kov
tshuav hmoob cov muab laim pov tseg
tsis khaws leg tsis xauj tsis xyuas
lub neej puas nchuav mus liam sim
ho txawj chim tias ntuj tsis hlub
pab niam tub thiaj li ntsib xau
xav hais ntau tsam nej ho ntxub
ces tsuas qhus hais li no xwb mog hmoob
Zaj 6: Paj Huam Hmoob Lub Neej Yuav Kev
Peb tsoom hmoob lub neej yuam kev
raug ua qhev los lawm ntau txheej
paub tsis meej keej khawm ua neeg
lam mus ntseeg luag tej lus haub
tsis tau taub nqus ceg dev hlo
cia li tso yus tug nrauj ncua
tshawm nrhiav tua peb hmoob tus cag
luag tuaj dag kom hmoob nrhuav hmoob
paub tsis thoob ua luag lub teg
cia tso tseg yus niam yus txiv
mus xyaum chiv luag tug tsim txiaj
me qhov nyiaj qhov kub tham qhia
luag muab ntsia tsis pub kom loj
tej saw toj looj mem raug rhuav
hmoob lov duav yog vim tej no
hmoob tiam no tsis caiv hwj huam
nyob xeem khuam lawv txo me loj
khawb qhov loj tso tshuaj tso koob
luag khawb thoob txhua txhia lub dawm
luag coj lawm rau luag teb chaws
hmoob sawv daws tseem raug luag ntiav
mus khawb txiav mem toj mem cog
luag tuaj dog yog ub yog no
hmoob tsis nco tsuas yog tau nyiaj
tso pheej phiaj luag khawb ywj siab
qhov tseem ntsiab yog txo mem toj
koom hmoov loj thiaj ntaug zuj zus
thaum kawg mus mus ua luag qhov
cheb luag tsev kaug ntsoos tas li
vim txuj ci peb hmoob tsis muaj
raug luag tuaj luag txham lub ntsiab
tsis tas thiab peb hmoob tu caj
hmoob tus vaj poob plam koob meej
hmoob txhua leej sib ceg sib cam
raug luag sam hlais pim hlais qau
tag loj yau mag txhua ib yam
haj tseem tham tias tsis ua cas
hmoob tsis ras noob zoo yauv poob
peb tsob hmoob puas paub tu txeeb
tig los txheeb xyuas peb hmoob li
ntuj tau i yaj sis lwj muab
cog los puas ua chaw sib hwm
txhawb keeb kwm txhawb hauj ntaub ntawv
qhov yuav sawv neej zoo li luag
nyob sib puag ua neej sib hlub
tej ntxhais tub lub neej yuav pib
kom txhob ntsib lub neej yuam kev lawm mog hmoob.
Zaj 7: Paj Huam Hmoob Tsis Txawj sib Hlub
Ntawm no mus kuv yuav los txheeb
txog lub keeb mus luag teb chaws
vim sawv daws tsis txawj sib hlub
tsuas hais rub koj pawg kuv li
tham lus ntxhi tsis pub luag paub
yam tej aub sib txeeb pob txha
koob thiaj ncha rau luag lwm haiv
tsis pab thaiv peb hmoob lub npe
luag thiaj cem peb hmoob twm xeeb
tsuas hais txeeb huas nyiaj huas kub
kev sib hlub mas muab nrauj ncua
sawv sib tua sib nyas qhov tsev
tus siab ntev los yuav raug tua
tus neeg pluag los yuav raug ntiav
sawv sib txiav peb cov neeg txawj
vim luag txhawj tsam ho ciaj nom
xav tsis pom txoj me kev dav
twb tsis xav tias yog ntuj tsim
keeb hwj chim ib leeg muag zaug
tsuas hais taug txoj kev lim hiam
txov kom piam tas tus neeg ntse
nyob ua ke yuav zam tsis dhau
kuv thiaj tau ua npe tawm mus
neeg zoo lus los yuav raug ntxub
muaj zoo tub ceeb laj fwj xwm
hmoob keeb kwm ntshe luag tshaj yus
tsuas npaj mus nrhiav kev tsim txom
kev ua nom cia yus kwv tij
hmoob liam sij yog vim qhov nov
raws kvu nco npua tshom dev noj
thiaj li coj mus rau luag ntuj
kev cai txuj thiaj muaj txhua yam
seb puas plam txaj kev tshav ntuj
tus muaj txuj txhob ua siab hlob
cia nej nyob thov nej sib hlub
lub siab dub txia ntshav txuj txev
nyas qhov tsev thov muam phauj tsawm
seb paus tawm lub neej tshav ntuj
tus muaj txuj los thiaj tau luag
tus neeg pluag txhob raug luag lem
tus neeg phem kom rov xeev ras
hos kuv mas dhuav kawg lawm tiag hmmob
Zaj 8: Paj Huam Ntuj Tsim Los
Ntawm no mus yog lus ceeb toom
rau ib tsoom tib neeg yog hmoob
yog lub noob uas ntuj tau tsim
los nyob phim lub ntuj daim av
ua zoo xav tig los sab lag
pab sab laj lub neej tom ntej
hais rau nej poj niam txiv neej
lub caij xyeej tsis txhob ua si
kawm txuj ci kom paub txhua fab
los sib pab txhawb nqa nej hmoob
cov feem coob yog cov tsis paub
tsuas hais haub tub ntxhais nce roob
peb cov hmoob thaum twg thiaj zoo
ntau ntau xyoo kuj tseem tsis hloov
tshuav ua poov lawm xwb mog hmoob
yog xav thoob txog peb lub npe
sawv ua kev coj siab ncaj ncees
kev ua plees txhob muab saib hlob
tsim chaw nyob rau peb haiv neeg
tus tub nkeeg los kom xyaum nquag
nyob sib puag sib pab vam khom
tus tau nom kom hlub pej xeem
sib pab peem kom ciaj ib yig
txhua leej tig rov los sib npuab
txhua lub cuab kom sawv ciaj nom
txhob sib tshom coj siab twm xeeb
txhob sib txeeb kev nom kev tswv
mob siab khwv txhim txoj kev zoo
thaum nto moo kub koob tsim txiaj
luaj mam thiaj yus tsa ua nom
thaum luag pom tias yog neeg dawb
luag mam txhawb yus lub fwj chim
thiaj li phim lub koob tus coj
zaum pem toj thiaj li tsim nyog
yog paub txog tsis tim sib tshom
tus tau nom yog luag hmoov sawm
luag thiaj hawm khoov sawv lub vim
lus nws chim yog paub tsis thoob
peb cov hmoob txhob coj li no
muab nws tso pov rau tom qab
tig los fag lub neej txuas ntxiv
tuav peev chim rau peb me nyuam
rhais ib ruam lawm yam tom ntej
noj mov nplej txhob noj mov kws
txhob xyaum yws hais ub hais no
sib pab kho poj niam txiv neej
thiaj yuav tsheej ib tsob ib txoog
thiag tsis toog ntiaj teb pob ntseg
kev sib ceg tsis txhob muab xyaum
txij li thaum peb tau los hnov
kom feem rov cov raws li hais
me tub ntxhais thiaj li tsis khib
kom txhob ntsib lub neej liam sim lawm mog
Zaj 9: Paj Huam Hmoob Tsis Txhim Kho Hmoob Li
Kuv nqua hu rau peb tsoom hmoob
xav kom thoob ntaub ntawv txhob kaw
puas paub ntshaw luag kev vam meej
txheej dhau txheej hmoob nyob theem qub
kev sib hlub yuav pab txhim kho
yeej tsis nco thiab tshawb los xyuas
tsuas ua hlub ua plees ua yi
tham lus ntxhi noj nqaij ncej qab
tsis tham fab kho hmoob txuj ci
pheej mus ntxhi kev nkauj kev nraug
tsuas hais taug mus muab hav nroj
txog caij noj yuav noj dab tsis
peb hmoob li ntuj tsim muaj tseg
tsis khaws leg mus khee luag qub
muaj ib hnub kua muag yuav si
nej hmoob li muaj pes tsawg yam
seb puas tsa tau niam txiv sawv
ntuj yuav lawv ua neeg tiam no
muaj tus kho los muaj tus rhuav
sib pov quav rau koj rau kuv
hmoob siab luv yuav pom dej dag
mam li nkag mus ua luag qhev
cov siab ntev luag thiaj pub noj
tus siab loj luag thiaj li yuav
hmoob tsis tuav hmoob txiv tus cwj
tsau av lwj nqws yuav ti npab
ntuj qub qab zej zog tuaj nroj
nyob tuam tshoj lawv cub cawv haus
thaum ntuj tsaus tuav rawv puav pheej
luag thiaj txeeb tsis tau txwb pov
nyob hauv qhov los yuav raug cuab
nyob nruab nqhuab dej kub yuav hlab
neej poob qab ntaub ntawv tsis kawm
lub sij hawm tig los yuav txog
txhob hnav nplog lav hnav hmoob tsoos
laug thiaj koos khav tau nej hmoob mog
yog xav txog lam khaws mus coj
txhob tawg npoj los pib sib hlub
noj sib hlub sib ub sib plhws
koj kuv nws kom zoo ib yam
thiaj tsis plam lub koob lub npe
ib lub qe faib sawv daws noj
koom ua npoj sawv ua ib cuab
thiaj yuav muab tau kev vam meej
kom peb txheej tiam no zoo thiab
peb thooj siab muab nthuav qhia ntuj
luab yuav lub kom hnyav sib xws
thiab hlub plhws tau peb tsoom hmoob
thiaj tsis poob hmoob rau ntiaj teb
luaj thiaj saib peb yog hmoob mog hmoob
Zaj 10: Cov Hluas Pab Tig Los Xyuas Peb Hmoob Lub Neej
Thov nqua hu rau peb cov hluas
kom tig xyuas peb hmoob lub neej
tsis txhob pheej tso rau cov laus
yog thaum xaus cov luas tas lawm
peb yuav kawm txoj twg thiaj ncaj
tsis xyaum npaj nug peb twj laws
keeb hauv paus yog pib li cas
yuav tau ras los coj qhov zoo
txhob hais nroo rau qhov nyiaj phem
cov laus cem xam kom peb paub
txoj keb haub tub ntxhais nco roob
cov hluas hmoo txhob coj I no
nej tsis nco peb thiaj li hais
cov me ntxhais liam sim ntau leej
cov txiv neej yuav tau xyuam xim
txhob lam tsim tej qhov liam sij
hmoob kwv tij peb tsoom tub hluas
yuav tau xyuas puas tsav puas yam
txhob lam tham tej qhov tsis yog
txhob sib tog li cov neeg phem
yuav tau lem los cov qhov ncaj
tus tsheej vaj yog niam yog txiv
yog muab piv ncaj dua cov laus
kev noj haus noj kom xwm yem
cov neeg phem peb yuav tau hlub
tsis txhob ntxub thoob fab laj fab
kev sib pab pab kom sib luag
hlub tus pluag tus muaj ib yam
peb maj mam sib pab txhim kho
peb tiam no kom nyob vam meej
ntau ntau txheej uas dhau los lawm
poob kev kawm txheeb xyuas tsis meej
thiaj tsis tsheej tsis muaj puav pheej
luag tiaj xyeej tsis txhawb nqa hmoob
nyob pem roob hmoob tsis tshwm
cem tias vwm rub kwv rug tig
hmoob yuam sij thiaj dam nrov nkuav
muaj leej puas tseem thiaj khaws tau
ntuj tseem tshau lawm zuj zus thiab
qhov tseem ntsiab kuj nphoj zuj zus
vim mos qus tsis muaj kev ncaj
mus sab laj tsuas hais sib ceg
cuab pob ntseg mloob kom tseeb tseeb
peb thaj yeeb yuav tshwm muaj meej
muaj qov leej luag thiaj lees yuav
puav pheej cuav yeej tham tsis tau
thiaj li dhau los rau peb tiam
yog tsis nyiam thiab tsis lees yuav
luag yuav rhuav kom hmoob piam mus
peb txhua tus tsis txhob poob siab
lub neej tshiab peb sib txhim kho
kom tiam no hmoob zoo mus mog hmoob
Zaj 11: Paj Huam Hmoob Lub Tshiab Peb Caug
So me no ces yog paj huam
hais cuam tshuam txog hmoob peb caug
tej laus taug puag tuam tshoj los
hmoob txais tos thaum txog sij hawm
txog hnub tawm zwj thaj peb caug
tham nrog yaug dab tsi los muaj
txog hnub tuaj dab tsis muaj tag
txiav pos ntsag txhob loo vau pheeb
ntswj saw nqeeb los ua kauj toog
ntaus vaj voog kom zoo dav fo
hnub poob qho ces sawv daws tuaj
haj tseem muaj ib txhia txaj muag
tuaj tsuag tsuag nyob mus puv ntoob
hlob txooj thoob khaws nkaus rev tauj
nws lub ncauj txawm npaj pib hais
me tub ntxhais zoo siab twj ywm
txooj thoob lwm nce toj nqee hav
sawv daws xav zoo siab txhua leej
yawg lwm meej ntom nkaus hnub poob
tub ntxhais hmoob nthos nkaus rab phom
coj los tsom tua nrov pag voog
sawv daws mloog phom nrov txhua zos
thiaj li los txog ntua hau tsev
khaws nkaus rev me nplooj cheb xyuas
los yws ntuas hais txog ywm sub
txheej thaum ub ua tau tsim muaj
tsis txhob tuaj qee peb haiv hmoob
kom us poob rau ntuj nraum ub
peb hmoob dub nyob tshauv ntuj nrig
thiaj mam tig los mus hlawv xyab
tshuam ncej dab rhaws qaib cuas luam
nthos nkaus kuam los mus hu plig
muab qaib tig tau hau hauv tsev
kom siab ntev ntsuj plig los txhua
ntaus kuam ua ob sab tig ntxeev
plig tsis seev los ua nkhaus vos
muab qaib los phim zoj pob xyab
hlais caj dab muab raus laum ntsev
nws tsis ntev voj hlab dej kub
thau los rub muab dob tsuag tsuag
niam tub nyuas zoo siab txhua leej
hau qe kheej ib leeg ib lub
me ab tub hais lus luag ntxhi
me nqaij ci nrog roj txhij txhoj
peb hmoob noj zoo siab txhua tus
mam rov mus tig los rau mov
yawg thiaj rov tig hu cov laus
xyoo laus xyuas xyoo tshiab tawm tuaj
kuv thiaj muaj zaub mov ncho log
nqua hu txog rau nej cov laus
los noj haus tuav pov hwm kvu
kom nyob huv nrog lub xyoo tshiab
kua muag iab kom tsis pub pom
kom tau nom mus ciaj tuam siv
pub noj ntxiv ib txheej dhau tis
kom luag ntxhi nyob mus kab ntsab
mus laj fab noj qab nyob zoo
yawm muab loo ib dia nrog mov
tawm loo thov tim tswv teb chaws
kom sawv daws ho nrog leem pom
khaws nkaus phom paub tias noj hmo
poj niam rho nyiaj teev xwm kab
yawg hlawv xyab cuaj tswm txhos rau
kom ho tau los ntxiv rau thiab
hmoob noj tshiab mam zoo kawg tiag hmoob
Zaj 12: Paj Huam Hnub Xiab Ib
Hnub xiab ib tawm plaws nto tuaj
peb hmoob muaj kev cai li no
ib tag hmo mus npaj huas dej
kom tom ntej muaj dej txaus haus
hmoob tej laus sawv los pub tsiaj
nqua plig nyiaj plig tsiaj plig txhuv
kom los huv rau nws ib leeg
tus tub nkeeg nws tseem tsis hnov
vim rau qhov tseem xav tsaug zog
thaum yuav txog lub caij kaj ntug
kub lub lug txawm pib qua nrov
maiv mim hnov txawm sawv ua tshais
me tub ntxhais zoo siab twj ywm
vim yuav tshwm rau lub xyoo tshiab
kev khwv iab ib xyoos puag ncig
rauv taws cig muab tsu cub mov
txawm siv hnov xeev laus tub vaj
tshuab tshuab rai nkauj see luag nyav
lub siab xav tias yuav tau ntsib
nkauj seeb qhib qhov rooj nrov qev
vaj los tsev qab ntug liab pliam
thiaj tau ncaim lawm tiag lawv e!!!
Zaj 13: Paj Huam Cov Hmoob Xav Loj
Yuav los hom piav txog lub koob
txog cov hmoob tau mus tuam tshoj
pheej xav loj los yog xav nrov
yog mus thovq txoj kev pab cuam
luag thiaj tuam muab peb tsim txom
poob noob nom txog tub xeev laus
lub hauv paus vim tsis muaj ntawv
muaj tus sawv tsis muaj tus hwm
hmoob keeb kwm thiaj tshwm tsis ruaj
thiaj tsis muaj ib pab hlub tshua
noj qos npua mus nrhiav tim toj
nce pem toj txhawb kev sib pab
neej poob qab tsis muaj keeb tiv
tsis yog chim nrhiav kev tsis txaus
keeb haus paus ces yog pem toj
lub zog loj yuav txhawb nqa hmoob
xav kom thoob tsis txhob tsaug zog
coj kom yog tsis txhob lam chim
hmoob yuav sim ces yog zaum no
tus yuav npo nej hmoob lub txim
hmoob yuav dim thiab tus nej ntxub
thiaj yuav coj nej hmoob nto cag
tus nej dag yog nej hmov
niaj hnub thov nej noj nej haus
txog thaum xaus nej mam yuav paub
thaum xaus puab yuav tau xyuam xim
txhob lam chim rau yus cov neeg
tus neeg ntseeg yuav yig nej haiv
tus nej thaiv yog nej cov neeg
kev sib ntseeg yog kev ruaj ntse
txhob rhuav npe sib ntaus sib nrig
txawm leej twg los yeej yog hmoob
yuav thov qhoob hais lo lus muag
los sib puag koj li kuv li
txhob sib ntxhi sib ntaus sib rig
los luag ntxhi sib hlub sib plhws
thiaj li xws luag lwm haiv hmoob.
Zaj 14: Paj Huam Hnub Xiab Ib Tawm Plaws
Muab pluas tshiab rau loo los noj
maiv niam coj nkauj see ntim zam
kauv loo pam los hloov cev tshiab
ris tsho tiab maiv niam muaj txhua
ej ntxhais qhua tuaj txog zom zaws
nkauj see khaws nkaus iav los tsom
lub meej mom los phim lub cev
tim tej kev twb muaj tsheej sob
khaws nkaus pob tawm plaws rooj txuas
maiv mim luag hiv hiv hiv hiv
niam thiab txiv lawv loo qab lawm
txog tim dawm lub tshav pov pob
tej laus nyob zaum ua tsheej pab
tej nkauj nyab tseem xauj nkuj nkas
siv zij das tsis nco qab kho
vim nws nco thaum ua hluas nkauj
thiaj tuaj xauj niag ceb muag zees
tej ntxhais plees mas luag haws him
ib me chim hnub txawm tuaj txog
cov nkauj rog zoo siab twj ywm
hais lus twm tus ub tus no
nyob fee hlo mus ua tsheej pliaj
suab kwv tshiaj zag pib zag xaus
cov nraug laus tham txav ti ti
hais lus ntxhi sib haub sib ntxias
nkauj see tias txhob ua siab nruj
cia tsaus ntuj mam li sib cuag
tsam txaj muag no tiag lawv e.
Zaj 15: Paj Huam Hmoob Lub Tshiab Peb Caug
Xyoo laus xyaus xyoo tshiab tawm tuaj
peb hmoob muaj peb caug los noj
poj yawm coj tuam tshoj los mus
hmoob txhua tus zoo siab kawg nkaus
keeb hauv paus 12 hlis ntuj
peb hmoob kuj npaj txhua lub zos
los txais tos lub me xyoo tshaib
nyob toj siab lom zem kawg nkaus
nyuj sib nraus los kuj muaj tso
ob xyoos no peb poob teb chaws
los mus khaws luag tej ntses lwj
noj mob rwj txhua leej txhua tus
feem ntau mus rau ntuj nraum ub
txheej thaum ub kom zej koom zos
muab xav los mas kua muag poob
lub neej hmoob sawv ua tsheej phiaj
mloog kwv txhiaj lus taum yas suab
peb yuav muab los tshaj rau nej
yav thaum ntej txoj kev lim hiam
poob 3 tiam peb tsis xav yuav
thov muab rhuav txhim kho qhov zoo
ntau ntau xyoo hmoob yeej siab kawg
muab xas mas ntsim tu siab kawg
hmoob sib tawg mus ua ntau pab
hmoob siab fab tsis los sib hwm
cem tia vwm txhua txhia lub xyoo
txoj kev zoo ceeb laj yuav tshwm
tseg kev vwm tsis txhob hais lawm
mus nrog hawm txhawb nqa nej hmoob
nej lub koob thiaj yuav tsis ploj
kev cai co j nej yuav tau xyaum
yug los txhaum ua haiv neeg hmoob
xam kom thoob hais lub twm xyas
nej thiaj ras mus pom qhov zoo
nej txhob nroo thiab txhob khib siab
neej toj siab xws neej nram tiaj
nyob saum thiaj li luag thiab mog hmoob
Zaj 16: Paj Huam Cov Kwv Tij Txawj Sib Hlub
Sob me no ces yog paj huam
hais cuam tshuam kwv tij sib hlub
txheej thaum ub thiab cov niam no
kuv tseem nco txoj kev sib hlub
tsis sib ntxub thiab txawj sib hais
leej hlob txais thiab hlob txua leej
muaj lub neej nyob xws li luag
paub sib txuag tuav lub koob meej
tus sawv tsheej kom sawv daws tiam
yob peb nyiam tas peb sawv daws
li mam khaws coj los mus siv
hais muab piv rau kuv ib leeg
los ua neeg nyob mus lwj siab
tag ib txhiab txhawb kwv txhawb tij
muab xav txhij ces kua muag poob
lub neej hmoob muaj kwv muaj tij
tsheej ib yig nyob mus puv ntoob
kwv tij hmoob puas nrog xav tau
rov sib sau los nyob sib hlub
txhob sib ntxub rub siab loj loj
tig los coj sib hlub sib xyuas
kom txhob puas tej kwv tij cooob
nyob tsheej noob mus ua tsheej npoj
yauv tau coj txoj ekv pheej xeeb
mam yuav teeb los ntuas dua ntxiv
niam thiab txiv muab saib tsim nuj
yam lub ntuj uas tsim yus nyob
me tub hlob los ua tus coj
kev ua noj ib paus tsav yam
muab saib tam yus niam yus txiv
ua chaw chiv rub siab loj dav
nws txawj xav txawj hlub tej yau
tau me ntau los cia nws faib
yauv tsum saib tej tib neeg loj
ua tus coj rau peb tsim txija
noj siab tiaj txawj xav ib yam
yuav maj mam kho peb haiv hmoob
kom paub thoob sib hlub txhua leej
paub kom meej thiab xav kom txog
thiaj tsim nyog ua kwv tij os
muab xav los ces piav tsis tas
kuv xav mas cia yuav li no
leej twg nco thiab ho xav xyaum
muaj tej thau ho xyeej sij hawm
nej xav kawm mam ho muab qhia
muaj ib txhia nws yuav paub lawm
tsis tas kawm los yeej paub txog
xav tau yog ces rov sib sau
yog xav tau ces rov sib hlub xwg mog
Zaj 17: Paj Huam Xyoo Tshiab
Ntawm no mus yog paj huam xyoo tshiab
zoo li tshiaj tshaj plaws txhua hnub
nyiab thiab kub 3 hnub tsis siv
vam yuav ntxiv rau lwm lub xyoo
hais qhov zoo leej twg los vam
ntshai tsam plam thiaj caiv ua luaj
los tseem muaj qhov phem tiv thaiv
thoob peb haiv hmoob txais ib yam
los tseem plam tsis tau raws xav
maj mam tsav kom lwm hnub zoo
lwm hnub zoo rov muaj neej tshiab
yog nplooj siab xav tau ib yam
yeej muaj tham qhia rau xeeb ntxwv
sawv daws tswv nrog luag muaj meej
thaum kawg yeej nrog luag nto npe
tag ib tse sawv daws luag ntxhi
leej twg li khaws cia tau tseg
sawv las leg tos qav tos num
maj mam tshum kom hmoob muaj hwm
uas ib txwm cov laus us los
tig nco txog kua muag yuav poob
xav tsis thoob vim tsis paub dab
tig los fab chiv los ua neej
sawv daws pheej tsis mob siab rau
thiaj li tau kev tsaus ntuj nti
tsis zoo ntxhi rau leej twg hnov
mam li hov yus lus tswv yim
txhob lam chim tej laus yws ntuas
hais txog ntua sawv tseem tam sim
yeej yuav dim kev tsaus ntuj nti
peb hmoob li ntuj tsim muaj lawm
xyoo tshiab tawm peb hmoob zoo xwb
xyoo tshaib twb los txog ntua lawm
leej twg txawm qee los yeej tau
txhob qee ntau tsuas muaj qee leej
cav ncauj yeej los thaum keeb chiv xwb tiag
Zaj 18: Paj Huam Cov Ntxhais Tub Nkeeg
So me no ces yog paj huam
hais cuam tshuam cov ntxhais tub nkeeg
mus ua neeg ceeb laj tiav niam
txoj kev piam nws yeej tsis paub
me lauj kaub tais diav ntxhov hnyo
nws tseem tso plhuav rau tej laus
lub ntuj tsaus txawm siv pleev tshuaj
tsam hmoob tuaj ho tsis tsw qab
yeej tsis pab tej laus ua noj
lawv tuaj soj zoo nkaus koj dab
khaws nkaus hnab muab iav tsom loo
tuaj tsw xoo los kuj dawg paug
tej kev taug mas piav yuj yeev
tsuav tham seev tej hluas xws zis
tej ntsuj plig qab ke qaum kev
zoo nkaus dev sib daig pob caus
tav tshais laus ntxhais tseem ua qaj
nyob saum txaj nrhab ceg dav dav
muab los xav mas tsis tsim nyob
tej tag mog lub caij noj mov
twb zaum zov dua luag lwm tus
hais rwv rus tej lme pluas noj
yeej tsis cov xws li ntxhais nquag
niam txiv pluag los nws tsis paub
daim me khaub mas yeej tsis hnav
muag tav nqas rau toj kev taug
muaj hluas nraug mas luag hawsh im
xav fwj chim hais us xws zees
cov ntxhais plees mas zoo ib yam
hmoob tuaj tham cuab qhov nquag plias
hmoob tham ntxias txawm kam lawv loo
nyob ntsiag moo tej qhov tsaus tsaus
luag tej laus tsis hais txawm zoo
yog luag nroo nws txawm pib npau
nquag ntxias qau mas yog li no
kuv lam tso hais qhia rau nej
yav tom ntej nej yuav tau txiv
yog tsis chiv raws li kuv hais
peb cov ntxhais ntshe yuav tsis yuav
vim nws tuav txoj kev tub nkeeg
nej puas ntseeg thiaj cuab rau luag
thaum txaj muag ces yog plab loj
luag tsis coj los yuav tau mus
lawv tej lus hais nws tsis mloog
nws tsis nyoog xws li neeg nqua
lub netsej muag thiaj li tau piam
ua tsis taus niam li luag tom tej
ces tsuas yog muaj nej xwb mog cov ntxhais hmoob.
Zaj 19: Xav Kom Paub Tias Kuv Tshua Tshaj
Leej muam hmoob tus kuv ntsib tshiab
huab nej ziab tuaj mus puv roob
koj muaj hmoob lawm los thov qhia
mam tso cia twb tsis lig thiab
tsis muaj siab los thov txhob cem
tias kuv phme thov hais lo lus
koj mam mus lawm yav tom ntej
yam tus dej ntws mus sib tshuam
tsam hmoov khuam ho tau tuav tes
yam me ntses khiav mus ua npoj
kuv nyiam koj kuv thiaj tuaj xyuas
koj tseem hluas hais lus muaj tshuaj
kuv thiaj tshua koj mus thawj hnub
puas kam hlub kuv mus ib leeg
yug ua neeg hlub koj ib tug
tsis kam nrug koj mus ib qho
sim neej no cia siab rau koj
ua tus coj mus txog hnub tuag
yam tsob ntsuag nyuam qhuav pib txhawv
kuv lub plawv muab cia rau koj
xav tam zoj tus neeg kuv hlub
ntuj thaum ub yeej tseem nco los
cia kuv tos qhia siab rau koj
thiaj yuav coj ua kuv tus hlub
me ntxhais tub yog koj thiab kuv
yuav muab thuv txoj kev sib tshua
yam nthws cua los mus ib vuag
los kuv puag thiaj yog hlub tiag
ntsib ib pliag yam li npau suav
tham tsis dhuav tsis xav sib ncaim
tam npauj npaim ya mus ib khub
thov ntuj rub cia koj rau kuv
yam tsob thuv nyob mus tawg paj
yuav thov tshaj rau ntiaj teb hnov
cia kuv nco koj rau nruab siab
qhia lub ntshiab kuv tshua koj tshaj
yam lub paj nyob mus tawg tshiab
lub paj tshiab yog cia kuv de
nyob ua ke mus txog hnub kawg xwb tiag
Zaj 20: Paj Huam Cov Niam Tais Cob Ntxhais
So me no ces yog paj huam
hais cuam tshuam rau cov niam tais
pheej cob ntxhais kom nrauj tus vauv
kom ntxhais pauv coj li hluas nkaumj
thaum mus xauj ntxhais niam kuj zoo
mus nug moo kuj tias tsis cuav
kuv thiaj yuav coj los puag pw
nws tsis qw wb kuj sib hlub
ob peb hnub coj xyuas niam tais
saib me ntxhais kuj txawv lawm tiag
niam tais npliag kom vauv mus yos
rub ntxhais los nyob ti niam tais
tsa ncauj hais me ntxhais lub neej
txawm pib xyeej tias kuv me me
tev tau qe puas txawj noj nkaub
txhob pub paub kom qhia ncaj ncaj
nkaj hauv txaj ntxhais txawm sib hais
rau niam tais tias sib nyuaj thiab
niam nplooj siab xav siab xav qes
ib me ntsis ib pliag tsaus ntuj
niam ua txuj mob mob plab
ntxhais lawv qab dua hauv lawm thiab
kuv nplooj siab mas mob khis rhe
pw ua kev sib hnia sib nwj
txiv tsis thwj ntxhais dab tsi kiag
nyob ib pliag kom kuv pw kuv
siab tsis hu tag kis kaj ntug
kuv thiaj pub poj niam los tsev
txog tom tsev nws txawm ua phem
nws pib cem yuav muab kuv tsuj
yav hmo ntuj ua ceg tawv tawv
txog caij sawv ua tug tsis paub
txawm pib saub xuav kauv tshuab nplooj
cem toj roob piv ub piv no
caj noj hmo nws khiav mus nkaum
lub caij thau wb pw ua kev
cev tes de ua kuv nqaij tos tas
txav ti mas zoo nkaus maum tsov
tsis pub kov tau mag dua li
thaum nyob ti hais lus paub seb
thaum nyob deb txiav muag tuab tuab
niam tais qhua txw ntxhais ces zoo li tiag
Zaj 21: Paj Huam Cov Niam Tsev Lub Keeb Chiv
Kuv yuav hais ib zag paj huam
yog hais tshuam niam tsev lub keeb
kev ywj xeeb tsis nrog luag muaj
muaj qhua tuaj niam tsev dub txig
hais lub nkig nrov nroo pes ntws
me miv tshws los raug cem txhua
ua rau qhua liab dawb liab dawb
xuas kab tshawb los kuj tsis xws
nws cem yws ncauj ua mawv moov
tsis paub hloov cov ua qhov zoo
nws lub moo mas muaj tas li
hais lus ntxhib nrog tej lus mos
lus tuaj pos cem rooj cem tog
coj tsis yog niam tsev cwj pwm
ua hauj lwm xam khib tas li
siab ti ti tsis hlub tus txiv
muaj chaw siv los tsis muaj nyiaj
cem xyoo txhiaj muas tas li xwb
tseem cem twb rau neej rau tsav
vauv txawj xav los ntxhais tsis zoo
cav txawj nroo tias vauv tsis nyiam
txoj kev piam mas yeej tsis paub
yam tej aub mus lib qua qhuav
qhia tsis yauv hais tias yog cem
haj tseem phem txuas ntxiv mus thiab
kev ywj siab xeeb muaj zuj zus
tsuas hais mus xyuas neej xyuas tsav
tsis paub xav yuav kho lub neej
nws tseem xyeej kev kwv kev tij
yuav kom nplij txhua txhia lub caij
thaum muaj nqaij hais lus luab nyav
cav txawj xav xws li neeg nquag
muaj pluag tsuag mas ncauj fee das
ntsia tav zas di ncauj tuab npawv
lub caij sawv mas yeej tsis nti
luag tuaj qiv tej twg ua noj
nws ua txog tsis muaj tsis pom
coj meej mom yog neeg qia dub
tsis txawj hlub kwv tij neej tsa
tsis txhawb nqa yus tus me txiv
tsuas xyaum chiv txoj kev taug xaiv
txiv pib khaiv laij tsis muaj laig
tej twg taig mas tso puv tsev
txiv siab ntev tsis muaj dab tsi
txiv siab ti thiaj sib ntaus tiag lawv
Zaj 22: Paj Huam Cov Ntxhais Ua Nkauj Fa
So me no ces yog paj huam
hais cuam tshuam txog cov nkauj fa
tsis txhawb nqa nws lub me neej
tsuas hais xyeej txog luag tsev neeg
nws tub nkeeg ua tsis taus nyab
muaj pluag qab hais lus mos mos
tsis thas tos tej laus los hais
sawv ua tshais xws li nyab nquag
noj pluas tsuag nws txawm pib yws
hais tias nws ib txwm noj qab
tshaib nws plab cuag li yuav tuag
lub neej puag tsis xws li luag
ntshe yauv tuag kom piam lub cuag
de tshuaj ntsuab ntsaws nraim hauv duav
niaj hnub xuav nco tej qub hluas
yeej tsis xyuas tes qav tes nus
hais lus tshum tus ub tus no
kwv tij kho los nws tsis yeem
niaj hnub peem txoj kev nkauj fa
koob thiaj ncha rau zej zog paub
ntse muag aub tsis tau chaw zais
noj loo tshais lawm tsis pub pom
xyog hauv nom kom nom pab hais
me niam tais laj fab tswm yim
seb puas dim rov los ua hluas
cav tham qhuas tias yog ntxhais nquags
tus txiv pluag tsis muaj rau hnav
hais luag nyav cuab qhov nquag plias
nom hais tias cia mam pab hais
caij ua tshais mas sawv ntxov kawg
kuv tus npawg wb thiaj mus xauj
cov hluas nkauj ua num tsis ncha
niag nkauj fa mas luag haws him
muaj qee chim ua dev txais cua
luag tus qhua twb pab txaj muag
lub suab luag mas yeej tsis tus
nom tswv hu tus txiv mus txog
muab hais cog lawv muab nrauj loo
tau lub moo poj nrauj los tuav
cov uav zoo siab twj ywm
vim yuav tshwm poj nrauj qhov I
nyob luag ntxhi txhua txhia txoj kev
nyob tsis ntev txawm yuag zuj zus
kuv thiaj mus nrog tham ib hnub
lawv thiaj qhub tias yog mob leeg
vim nws ntseeg cov mob uav haub
thaum nws paub mob rhiab nkuj nkais
ncauj tsis hais siab xav ntau yam
ntshe yuav plam tsis muaj lbu neej
yuav tsis tsheej ib yig ib cuab
ua siab muab thws rau ntiaj teb tiag lawd
Zaj 23: Paj Huam Cov Ntxhais Ua Nkauj Fa
Ntawm no mus kuv yuav piav txog
nkauj fa mog kom txhob tu siab
leej twg hiab lub tswv yim phem
yuav tau cem lo lus tsis zoo
tim txoj hmoo thiaj tau tus phem
txhob lam cem piav rau lwm tus
twb yog yus tsim qhov phem tawm
lawv thiaj tsawm tias dab nkauj fa
zoo nkauj hma xav noj thooj loj
thiaj li ploj lub koob meej zoo
yam tus nphoo nplooj twb zeeg tas
luag cem tas txhua tsav txhua yam
ntshe yuav plam mus txog hnub xaus
cem tsis txaws tseem thuam ntxiv thiab
luag cem ntia kom mus txhob los
nkauj fa yog tus neeg ua npoj
vim nws yog tus tawg vaj tse
thiaj muaj npe ncha teb ncha chaw
kom txhob ntshaw cov neeg haiv no
luag niaj hmo sib yaum mus tham
nws tseem vam tias nws zoo nkauj
luag tuaj xauj ua lus ntxhi cem
tias neeg phem cia peb sib hloov
nws nto moo rau lws tus xwb
luag cem twb ua tav muag ntsia
luag tseem ntia ua tav muag nkoos
xav sib hloov kom ntau tus ntxiv
thiaj li piv tau ua nkauj fa mog
Zaj 24: Paj Huam Cov Niam Txiv Sib Nrauj
Kuv yuav hais ib zaj paj huam
yog hais tshuam niam txiv sib nrauj
thaum hluas nkauj niaj hmo mus yos
muaj qab los yeej tsis nco noj
tsaus ntuj zoj lub siab liav khiav
xws nas ciav noj pob kws nplaum
mus zov zaum dev tom mob laug
tsuas hais taug npaum dev taug ntxhiab
niam txiv tshiab sib nwj sib tawb
miv sib khawb tas hnub tas hmo
tsis ras nco luag zoo li yus
niam hias lus tias me naib iv
me koj txiv thiab me koj niam
yam twg piam los yeej tsis khib
yam lub deb ib leeg noj txauj
npuav qhov ncauj ib hmo kaj ntug
kub lub lug qua twb tsis hnov
ua rau qhov dev mob mob laug
nqos aub ncaub qim qoom tas li
kev ua si txhua yam ua txhij
tag kwv tij tsis khoom mus tham
kauv loo pam hais lus ntsiag to
tej tag hmo tsis nco tsaug zog
pw sib tog tsa ceg sib khuam
niam tsis thuam txiv kuj tsis cav
txawj txawj xav txhua leej txhua tus
niam yuav mus los txiv zoo siab
txiv tsis ntiab niam los tsis chim
nyob xyuam xim xws li txij nkawm
tsis tau tawm niaj mus thawm xyoo
niam txawm nroo txiv txawm sib yws
sib nthuav thws sib tshiam sib ceg
ua dev leg tsis xws li qub
pib sib ntxub sib cem sib ntaus
keeb hauv paus nkawv muab nrauj loo
yeej tsis nroo txoj kev sib hlub
ua thaum ub sib nwj sib tawb
lub siab dawb muab tso pov tseg
mus khaws leg lub siab txia ntshav
tsis nco xav thaum ua hluas nkauj
txiv tuaj xauj niam tawm tuaj cuag
hais lus muag sib nwj sib hnia
luag tej ntsia kuj khaws los coj
kev ua noj laig tsis muaj laig
tsoo twg taig ua liam tas nrho
txawm muab tso nyias mus nyias thiab
nws nplooj siab ua txia txia ntshav
yeej tsis xav tej lus thaum i
ua sib ntxhi sib ntxhi lawm tiag lawv
Zaj 25: Paj Huam Cov Ntxhais Mus Ua Luag Nyab
So me no ces yog paj huam
cov me muam yuav ua luag nyab
yuav mus pab lub cuab lub yig
nej lam tib los mloog kuv hias
cov me ntxhais ua nyuam qhuav hlob
txoj kev txob tseem tsis tau pom
kev cai nom haj tsis tau ntsib
kuv yuav pib hais kev ua nyab
ntuj qub qab tsis xws niam no
yuav tau kho kom zoo mus ntxiv
kev yuav txiv kuj zoo tsis tag
qaib qua lag yuav tau maub sawv
poj yawm lawv thiaj li tsis hais
sawv ua tshais yuav tau ntxuav tes
muab taws zes qhov cub kom cig
mam li tig los ntxuav lub yias
nchuav dej txias kom txaus cub mov
txhob ua nrov yus niam yus txiv
txhob xyaum chiv txoj kev xam khib
tsam ho ntsib tej lus tsis zoo
yus ho nroo tias luag tsis hlub
vim tsis rub lub siab kom loj
ua pluas noj yuav ua kom huv
txhob xyaum ruv yus tus me txiv
tsis txhob tej me lus loj
lub caij noj yuav noj luag ntxhi
lus ua si txhob muab los hais
me twj tais txhuav kom huv si
luag thiaj li tsis cav yus koob
kev ua qoob yuav tau mus ntxov
ua zaub mov ua kom siav siav
me tais diav tso muaj fij xws
yuav tau plhws tej me kwv yau
thaum yus tau tej qhov zaub qab
nco ntsoov pab tseg rau tej yau
lub ntuj tsaus yuav tau ua hmo
tsis txhob tso rau tej laus ua
qhov zoo dua yuav tau xyaum xim
yuav tseev chim lij xwwb kav xwm
ua hauj lwm ua twb zoo xav
tsam ha nphav yawg laus yeej thooj
vau nrov nplooj rau tej qab cub
luag yuav ntxub yus tej hauj lwm
nyob twj ywm tsis txhob taug xaiv
mloog luag khaiv hauj lwm txhua yam
thiaj tsis plam tswj pwm ua nyab
ua zaub qab nco ntxoov zaub tsuag
vim tias luag tej laus nyiam noj
tsis txhob coj lub siab xu das
yuav tau ras los paub txhua fab
ua luag nyab txhob coj dub txig
lub cuab yib thiaj li nto koob
poj yawm koob thiaj tias yus zoo
nyob nto moo mus nrog luag hnov
txhob lam kov yam ub yam no
thaum yus nco ho tau xyaum rim
luag thiaj tsis chim rau yus mog hmoob.
Zaj 26: Paj Huam Thov Ceeb Toom Rau Cov Tub Kawm Ntawv Siab
Kuv thov qhua ho rau cov hluas
yog cov uas nws kawm ntawv siab
lo tseem ntsiab yuav thov nqua hu
tseem muaj tug kuv yuav tsis cais
kuv yuav hais nqua hu txhua leej
cov txiv neej poj niam los xij
cov kwv tij thiab cov kwv luag
txawm tub ntsuag yuav txhim kho hmoob
cov tub qoob yog cov li cas
cov kawm siab thiab paub ntau los
pab txais tos txhua leej txhua tus
uas tau mus kawm ntaub kawm ntxawv
dej siab plawv paub siab paub qis
thov los lis txhawb nqa hmoob neej
muaj qee leej uas yog cov ruam
haj tseem thuam hais neeg tsis zoo
ntau ntau xyoo uas dhau los lawm
poob kev kawm saib xyuas tsis fab
ntuj qub qab thiaj txawv niam no
raws li nco yuav yog paub tawm
thiaj tse sawm tsa tau txoj kev
siab thiaj ntev vim kawm tiav lawm
yuav nyeem tawm txoj kev tsim txiaj
txhob muab nyiaj coj los tiag npab
cia tom qab siv zog ua ntej
hais rau nej cov tub txawj qeej
pab cov neeg tos tsis vam meej
txheej dhau txheej cov tub kawm ntawv
yeej tsis sawv los nrog txhawb xyuas
hmoob thiaj puas los ntau ntau tiam
siab lim hiam thiaj muab dua keeb
sib coj teeb uas yog cov ruam
nej txhob thuam ruam los txheb khib
sib coj pib txhawb xyuas kom meej
txhob sib xyeej kom txhawj kuv ntse
kom ua ke thawj xeeb tawv yim
hmoob yuav dim txoj kev tsaus ntuj
yuav tau luj dej siab kom tus
cov ntse pus cov uav ruam ua
txhob sib tua li txheej tas lawm
los sib hawm sib hlub sib plhws
koom siab ntws kom txhij txhua nrho
los txhim kho peb hmoob lub zog
thiaj tsim nyog qhov nej kawm ntawv
thiaj tsis thawj luag lwm haiv mog.
Zaj 26: Cov Poj Niam Muaj Txiv Deev Hluas
Kuv yog neeg siab zoo siab ncaj
yuav thov tshaj hais kev liam hiam
cov poj niam muaj txiv deev hluas
sawv daws xyuas nws zoo li cas
kuv ntsia mas ntxim khaws kawg kiag
kev sib txiag yog lub ntuj tsim
txhob lam sim mus txiag qau qus
ua rau yus puas koob puas npe
thaum nyob ze luag yuav taw ncauj
thaum hluas nkauj zoo zes zoo tuav
luag thiaj yuav los ua niam tsev
nyob tsis ntev xav tau rab loj
txawm tawm soj luag cov txiv neej
pob tw kheej ntxim nchav tsam tsawv
koj niam lawv txawm tsuj luag taw
kov luag chaw thiaj muab nws khawm
lub sij hawm ntawv khawv zoo siab
niam thiaj ntiab tub txiv khwv nkaus
txog thaum xaus nkawv xav tsis thoob
ntshai tsam poob nyiaj kub hwj chim
ntau tswv yim teg tas teg thiab
zoo nkawv siab sib ntsib hav tsuag
nkawd sib cuag nrog zus nrog zus
txiv thiaj mus pom nkawd sib deev
rho raws seev quaj nkhaus vwm vos
hluas nraug los txhob caug thov yawg
txog thaum kawg neeg zej zov hnov
tuaj zaum zov cuag suav ua luam
tuaj cem thuam ntaus taw tos nki
nkawd raug khi ntaus ntxeev tes qaib
sawv daws saib ua pliaj liab yog
nkawv xav txoj thaum nkawb sib puag
niam cav luag ntsia muaj tas nqav
nkawv ho xav thaum nkawv raug plaub
ntsej muag aub ntsoos npaum mob leeg
cov laus neeg thiaj muab nkawv khob
poob kaum ob nyiaj txheeb qab nas
thiaj hais tas nkawv lub txim txhaum
txij li thaum hais rooj plaub tiav
nkawv sawv khiav nyo hau wb es
koob meej ces piam mus zaum no
kwv tij rho nyiaj txheej qab nas
tuaj them tas mus lawm du dais
kuv thov has rau cov muam phauj kws
paum muaj tsw txhob cuab luag ua
tsam ntuj tua tas yus txoj sia
ntiaj teb ntsia yus ntsej muag hlau
cov uas rau ua raws li hais
kom xeev rais txhob ua txuas ntxiv
tsam naib iv kho hlo cej qaum
yuav tau xyaum mloog tus txiv coj
es txhob muab paum muag noj mog cov muam hmoob.